Τρίτη 1 Δεκεμβρίου 2009

Μίλοραντ Πάβιτς-Τελευταία αγάπη στην Κωνσταντινούπολη

Milorad Pavic, "Τελευταία αγάπη στην Κωνσταντινούπολη", μετάφραση: Γκάγκα Ρόσιτς, εκδόσεις Εστία.


Η καλλονή από την πρώτη σκηνή βγήκε τότε μπροστά στους θεατές και είπε:
-Εσείς, άνθρωποι, δεν ξέρετε να μετράτε τις μέρες σας. Μετράτε μόνο το μήκος τους και λέτε ότι διαρκούν 24 ώρες. Ενώ οι μέρες σας μερικές φορές έχουν βάθος μεγαλύτερο από το μήκος, κι αυτό το βάθος μπορεί να διαρκεί ένα μήνα, ακόμα κι ένα χρόνο του μήκους των ημερών. Γι' αυτό δεν ξέρετε να επινοήσετε τη ζωή σας. Όσο για το θάνατο, ας μη μιλήσουμε καθόλου... (σελ. 24, Πρώτο κλειδί Μάγος).

Όταν τα χαράματα βγήκε από τον κήπο, ο υπίλαρχος Σωφρόνιος Όπουγιτς αισθάνθηκε σαν να βρισκόταν στο χείλος του γκρεμού. Μια βραχνή κουρούνα πέταξε από πάνω του και με τα δυο μαύρα φτερά της χτένισε τον αέρα. Ένιωθε πως η μοναξιά του μεγάλωνε ξαφνικά. Ύστερα άρχισε να μεγαλώνει λίγο ακόμη, για να σταματήσει κάποια στιγμή κι έπειτα να επιστρέψει στο νούμερο δύο. Μέσα στη μοναξιά του μόναζε κάποιος άλλος ακόμα. Κι έβγαλε το συμπέρασμα πως κάτι τέτοιο για έναν μοναχικό άνθρωπο είναι πραγματικό λαχείο. (σελ. 34, Δεύτερο κλειδί Πάπισσα).

Λαχταρούσε όλα όσα είχαν σχέση με τον ίδιο να αλλάξουν όσο περισσότερο μπορούσαν. Δεν είχε κανένα λόγο να αγαπάει το παρελθόν του, άλλα ήλπιζε στο μέλλον και το αγαπούσε, μολονότι τον οδηγούσε προς το θάνατο. Όλα ήταν μπροστά του, τίποτα πίσω. (σελ. 96 Ένατο κλειδί Ερημίτης).

Ήταν νυχτερινή ώρα, όταν τα μουστάκια μεγαλώνουν πιο γρήγορα, κι αισθανόταν κάτι σαν ιστό αράχνης να κολλάει στα χείλη του.
-Ποιός είναι ο σωστός δρόμος, πάτερ; ρώτησε επιτέλους. Πώς ξεχωρίζει αυτός ο δρόμος από τους υπόλοιπους;
-Αν προχωράς προς την κατεύθυνση όπου ο φόβος σου μεγαλώνει, βρίσκεσαι στο σωστό δρόμο. Κι ο Θεός βοηθός. (σελ. 99 Ένατο κλειδί Ερημίτης).

Ο υπίλαρχος Όπουγιτς ανάρρωσε κατά την άνοιξη. Η πραγματικότητα και το όνειρό του συγχέονταν ακόμα εντελώς μεταξύ τους, αλλά εκείνος ήξερε ξανά πώς ονομάζεται. Έπιανε τις σκέψεις του σαν μύγες, σπανίως επιτυχημένα. Συνήθως του ξέφευγαν. Κι όταν κατάφερνε να τις πιάσει, είτε έμεναν νεκρές στην παλάμη του είτε προσπαθούσαν, ανάπηρες, να ξαναπετάξουν. (σελ. 123 Δέκατο τέταρτο κλειδί Αρμονία).

Είμαστε ευτυχισμένοι εραστές. Έτσι δεν είναι; Κι από την ευτυχία γίνεσαι κουτός. Η ευτυχία και η σοφία δεν πάνε μαζί, όπως δεν πάνε μαζί το σώμα και η σκέψη. Διότι μόνον ο πόνος είναι η σκέψη του σώματος. Επομένως, οι ευτυχισμένοι άνθρωποι γίνονται κουτοί. Μόνον όταν κουραστούν από την ευτυχία τους, μπορούν οι εραστές να ξαναγίνουν σοφοί, αν είναι της φύσης τους. Γι' αυτό, ας μην αποφασίσουμε τώρα αν θα ξεζώσω το σπαθί μου... Οι αφέντες είναι τα βήματά μου, ενώ εσύ είσαι ο υπηρέτης τους...
Έτσι μιλούσε στο Ζέμουν, εκείνο το χειμωνιάτικο πρωί, ο νεαρός τρελός υπίλαρχος Όπουγιτς από την Τεργέστη, χωρίς να πάρει είδηση πως το σπαθί του ήταν ήδη λυμένο. (σελ. 144 Δέκατο έκτο κλειδί Πύργος).

-Η μέρα είναι για την αγάπη κι η νύχτα για το τραγούδι, τους είπε ο πατήρ Χρυσόστομος, όταν τον επισκέφτηκαν στο εκκλησάκι του, στο Φανάρι. Διότι η αγάπη βλέπει ενώ η νύχτα ακούει. (σελ. 169 Εικοστό κλειδί Η κρίση).
Η καρδιά του Милорад Павић σταμάτησε να χτυπά στις 30 Νοεμβρίου 2009.

Δεν υπάρχουν σχόλια: